THE GRAMMAR-TRANSLATION METHOD

Yeni bir metot değildir, dil öğretmenleri tarafından uzun yıllar farklı adlarla kullanılmıştır. İlk olarak, Latin ve Yunanca gibi klasik dillerin öğretiminde kullanıldığı için Classical Methody a da Prussian Method da denir. Günümüzde bu metot, öğrencilerin okumalarına ve yabancı dil edebiyatını değerlendirmelerine (appreciate) yardımcı olmak için kullanılır. Dahası, Hedef dildeki dil bilgisi çalışmalarıyla öğrenci kendi ana dilinin dil bilgisini daha iyi kavrayacak ve oluşan yakınlık ana dilin daha iyi yazılıp konuşulmasını sağlayacaktır. Son olarak yabancı dil öğretimi öğrencilerin zeka gelişimine yardımcı olmaktadır. Belkide öğrenciler öğrendikleri hedef dili hiç kullanmayacaklar ama zihinsel çalışmanın yararını göreceklerdir. Şimdi bu metodu daha iyi anlayabilmek için Kolombiya’da bir üniversitede üst-orta seviyede 42 öğrencinin bulunduğu bir sınıftaki dersi gözlemleyelim. 2 saat süren ders haftada 3 kez yapılmaktadır. 

GÖZLEM (DAVRANIŞ) VE PRENSİPLER (DÜŞÜNCE) : 

1. Öğrenciler Mark Twain’den bir metin okurlar. Hedef dili öğrenmenin önemli maksatlarından biri de o dilde yazılı edebiyatı anlayabilmektir. Edebi dil, konuşma dilinden daha üstündür. Öğrencilerin hedef dili çalışması edebiyat ve sanat hakkında sınırlıdır. 

2. Öğrenciler metni İngilizce’den kendi dillerine çevirirler. Bir dili öğrenmekteki önemli bir başarı da çeviri yapabilmektir. Çeviriyi başarılı yapabilen öğrenciler dil öğreniminde de başarılı sayılırlar. 

3. Öğretmen öğrencilere ana dillerinde metin hakkında soruları olup olmadığını sorar. Bir öğrenci bir kelimenin anlamını sorar ve öğretmen İspanyolca cevap verir. Hedef dilde iletişim kurabilmek yabancı dil eğitiminin hedeflerinden değildir. 

4. Metnin sorularını öğrenciler yazılı olarak cevaplarlar. Öncelikle yazma ve okumaya önem verilir. Dinlemeye ve konuşmaya az, telaffuza hiç önem verilmez. 

5. Bir cevabın doğru olup olmadığına öğretmen karar verir. Eğer cevap doğru değil ise, öğretmen başka bir öğrenci seçer veya cevabı kendisi verir. Sınıfta otorite öğretmendedir. Öğrencilerin doğru cevabı almaları çok önemlidir. 

6. Öğrenciler yeni öğrendikleri kelimeleri İspanyolca’ya çevirirler. Bütün hedef diller için ana dilde karşılıklar bulunabilir. 

7. Öğrenciler “-ty” ekinin İspanyolca’daki “-dad” ve “-tad” ile aynı görevi gördüğünü öğrenirler. Ana dil ile hedef dil arasındaki benzerlikler öğrenmeyi kolaylaştırır (facilitate). 

8. Öğrencilere two-word kelimelerin kullanımları hakkında dilbilgisi kuralları verilir. Hedef dildeki dilbilgisi kalıplarını öğrenmek öğrenciler için önemlidir. 

9. Öğrenciler alıştırma olarak, verilen örneklere öğrendikleri kuralları uygularlar. Tümdengelim (deductive) yoluyla kesin dilbilgisi kuralları belirlemek kullanışlı, pedagojik bir tekniktir. 

 10. Öğrenciler kelimeleri ezberlerler. Dil öğrenme böylelikle zihinsel egzersiz yapmayı sağlar. 

11. Öğretmen, öğrencilerden dilbilgisi kurallarını belirtmelerini ister. Öğrenciler hedef dilin dilbilgisi kurallarının bilincinde (conscious) olmalılar. 

12. Öğrenciler düzensiz fiillerin 2. ve 3. hallerini ezberlerler. Fiil çekimleri ve diğer dilbilgisi kurallarının mümkün olduğunca ezberlenmeleri sağlanmalıdır. 

METOT HAKKINDA SORULAR : 

1. “Grammar-Translation” metodu kullanan öğretmenin amaçları nelerdir? 

 Öğrencilerin hedef dildeki yazılı edebiyatı okuyabilmelerini sağlamak.  Öğrencilere grammar kurallarını ve kelime bilgisini öğretmek  Öğrencilerin zihinlerini geliştirecek akıl egzersizleri sağlamak. 

2. Öğretmenin rolü nedir? Öğrencilerin rolü nedir? 

Öğretmen otoritedir. Öğrenciler, öğretmenin söylediklerini yaparak onun bildiklerini alacaklarına inanırlar. 

3. Öğretme-öğrenme sürecinin kendine has özellikleri nelerdir?

 Öğrencilere bir dilden diğerine çeviri yapmak öğretilir. Çeviri yaptıkları konular genelde hedef dilin kültürü hakkındadır. Öğrencilere kesin dilbilgisi kuralları verilir, ezber istenir. Daha sonra bu kurallar örneklere uygulanır. Fiil çekimleri gibi gramatik çekim listelerini de öğrenirler. 

4. Öğretmen-Öğrenci ve Öğrenci-Öğrenci etkileşimi nasıl olmalıdır? 

Etkinin büyük bölümü öğretmenden öğrenciyedir. Etkileşimi öğrenci başlatmaz (initiation) veya öğrenci-öğrenci etkileşimi çok azdır. 

5. Dil ve kültür nasıl görülür?

 Yazı dili ve edebiyat dili, sözlü dilden daha üstün sayılır. (Literary language is superior to spoken language.) Bu nedenle öğrenciler daha çok yazı dilini çalışır. Kültür, edebiyat ve sanattan oluşur (consist). 

6.Dilin hangi alanları ve özellikleri vurgulanır? 

Dilbilgisi ve kelime bilgisi vurgulanır. Okuma ve yazma daha önemlidir. Telaffuza, konuşma ve dinlemeye çok önem verilmez.( A fundamental purpose of learning a foreign language is to be able to read literature written in it. The primary skills to be developed are reading and writing. Little attention is given to speaking and listening,and almost none to pronunciation.) 

7.Öğrencilerin ana dilinin rolü nedir? 

Hedef dilde bir cümlenin anlamını kavramak için öğrenciler ana dillerinden yararlanırlar. Sınıfta genelde öğrenciler ana dillerini kullanırlar. 

8.Değerlendirme (evaluation) nasıl yapılmalıdır? 

Değerlendirmede yazılı çeviri testleri veya karşılaştırmalar (vice-versa) daha çok kullanılır. Hedef dilin kültürü ve dilbilgisi kuralları hakkında daha çok soru sorulur. 

9. Öğretmenin öğrenci hatalarına tutumu nasıl olmalıdır? 

Öğrencilerin doğru cevabı alması çok önemlidir. Öğrenci bir hata yaparsa veya cevabı bilemez ise doğru cevabı öğretmen verir. 

TEKNİKLER : 

Translation of a Literary Passage (Edebi bir metnin çevirisi) : Öğrenciler bir okuma parçasını hedef dili anadillerine çevirirler. Metindeki kelime bilgisi ve dilbilgisi yapıları sonraki derslerde işlenir. Metin, hedef dilin edebiyatından seçilmiş olabilir veya öğretmen vermek istediği kelime ve dilbilgisi yapılarına uygun metinı kendi yazabilir. Çeviri hem sözel hem de yazılı şekliyle çalışılabilir. Öğrenciler deyimleri çevirmez ama anlamlarını kavramaya çalışırlar. 

Reading Comprehension Questions (Okuduğunu anlama soruları) : Öğrenciler metin hakkındaki soruları cevaplarlar. Sorular belli bir sıra (sequenced) içinde verilir. İlk soru grubu genelde metinde verilen bilgiler hakkında olur. İkinci soru grubunda ise öğrenciler metinden çıkardıkları sonuçlardan bahsederler. Yani cevabı metne göre verecekler ama cevap metinde somut bir şekilde bulunmayacak. Üçüncü soru grubunda öğrenciler metni kendi deneyimleriyle ilişkilendirirler. 

Antonyms/Synonyms ( Zıt anlamlı-Eş anlamlı sözcükler) : Öğrencilere bir grup sözcük verilir ve metinden zıt anlamlılarını veya eş anlamlarını bulmaları istenir. Veya metindeki belirli sözcükleri öğrencilerin hedef dilde tarif etmeleri istenebilir. 

Cognates (Aynı kökten gelen sözcükler) : Öğrencilerden diller arasında karşılık olan ses örneklerini veya telaffuzları öğrenmeleri için “cognates” öğretilir. Öğrencilere anlamları farklı olmasına karşın hedef ve ana dilde telaffuzu aynı gibi görünen sözcükler öğretilebilir. Tabii bu bütün dillerde kullanışlı olamaz. 

Cognate: aynı kökenden gelen kelimeler. television-televizyon 

Deductive Application of Rule (Tümdengelim kurallarının uygulanması) : Dilbilgisi kuralları genelde örnekler ile birlikte sunulur. İstisnalar da not alınır. Öğrenciler bir kuralı algıladıklarında değişik örneklerde o kuralın uygulanması istenebilir. 

Fill-in-the-blanks (Boşluk doldurmaca) : Öğrencilere eksik kelimelerin olduğu cümleler verilir. Boşluklar uygun dilbilgisi yapısı, kelime, belirteç ile doldurulabilir. 

Memorization (Ezber) : Öğrencilere ana dillerindeki karşılıklarıyla birlikte hedef dilde kelimeler verilip ezberlemeleri istenir. Aynı şekilde fiil çekimleri gibi dilbilgisi kural ve yapıları da ezberletilebilir. 

Use Words in Sentences (Cümlelerde kelimeler kullanma) : Bir kelimenin anlamını ve kullanım yerini kavradığını göstermek için öğrenciler kelimenin geçtiği cümleler oluşturabilirler. 

Composition (kompozisyon) : Öğretmen konu verir ve öğrenciler hedef dilde bir metin yazar. Konu derste işlenen okuma parçasındaki fikirler hakkında olabilir. Bazen metin yerine özet de (precis) istenebilir. 

SONUÇLAR : 

1.Yazılı edebi metinleri okuyabilmek için hedef dil öğrenmek önemli dir.Hedef dilin kültürü önemlidir. 

2.Edebiyat ve güzel sanatlar kullanılarak kültür verilir. 

3.Çeviri yaparak pratik sağlanır. 

4.Okuma parçalarından değişik türlerde sorular çıkarılarak öğrenme geliştirilir. 

5.Grammar yapıları kesin kurallarla (deductively) verilir.